Evet bildiğiniz üzere bugün, birçok Alışveriş Merkezi ve perakende markası kapılarını müşterilerine yeniden açtı.
Cumartesi günü Sağlık Bakanlığı tarafından açıklanan (evet biraz erken açıkladılar!) önlemler genelgesi ile bugün Alışveriş Merkezleri açılışını gerçekleştirdi.
Sosyal mesafe kurallarına göre işaretlemeler yapıldı, AVM içi anons sistemlerine uyarı anonsları hazırlandı, maskesiz giriş engellendi, ateş ölçümü planları yapıldı, izolasyon odaları oluşturuldu, mağazalara uyarılar ve kurallar gönderildi derken 11 Mayıs itibari ile yeniden AVM ve perakende mağazacılığa merhaba dedik.
Sosyal medyada çokça tartışılsa da AVM’ler beklenenden az tepkiler aldı, çünkü insanlar sosyalleşebilmek adına gidebilecek bir yer arıyorlar artık. Karantina sürecinin giderek uzaması ile birlikte dışarıda sosyalleşebilmek adına arayışlarımız arttı. Öte yandan parklar, cafe restoranlar ve birçok alanın kapalı olması dışarı çıksak dahi sosyalleşebileceğiniz alanlarımızı sınırlandırdı. Bu da AVM’lerin açılışına olan tepkinin beklenenden daha az gerçekleşmesine sebep oldu.
Neler bekliyor?
2019’da %3,03 büyümeyle 86 trilyon dolara sahip dünya ekonomisi için 2020’de %4,5 büyüme bekleniyordu.
2020’de Coronavirüsü sebebiyle GDP büyüme beklentisini (-)0,76 seviyelere indi. Bu da toplam GDP beklentilerinden yaklaşık 5 trilyon dolar ekonomik sapmaya sebep olacaktır. Kötü senaryo da ise kayıp -%7,31 beklenirken yaklaşık 12 trilyon dolarlık sapmaya eş değer olacaktır.
Sektörlerin ise bu sapma oranlarından etkilenmemesi zaten beklenemez bir durum. Perakendede, Giyim ve Ayakkabı kategorisinin krizden büyük darbe alacağı ve 2020 yılında%30-35 küçüleceği öngörülmektedir.
Bu bağlamda salgın bittikten sonra 2020 yılı için ay bazlı satış beklentilerinde satış hedeflerinin min. %30-35 bandında azaltması bekleniyor.
McKinsey’nin raporuna göre perkanede mağazalarının 2 ay kapalı kalması 2020 yıl beklentisi üzerinde %34 negatif etkide bulunmuştur.
Alışveriş Merkezlerine etkisi
Çin ve Amerika’da açılan Alışveriş Merkezlerinin durumu ile ilgili pek çok kez hem önlemler hem de rakamlar bazında değerlendirmeler yaptık. Bu değerlendirmelerden incelediğiniz üzere, yeniden açılış veren AVM’lerde footfall oranları %63 oranında düşüş gösteriyor.
Her ne kadar yazımızın başında özlediğimiz sosyallikten bahsetsek de bu özlem aslına bakarsanız hedef kitlemizin en fazla %40’ını yakalayabileceğimiz bir kitle için geçerli. Kalan %60 aslına bakarsanız bu sosyalliği özlemiyor diyemeyiz fakat, ekonomik olarak bu süreçten etkilenmiş ya da etkilenecek olması harcama potansiyeli üzerinde çekinceler yaratıyor.
Kira savaşları bitti mi
AVM’leri açıyoruz ama kira ve ortak alan gideri savaşları henüz elbette bitmedi. Çoğu AVM için ciro kiraya (en azından normalleşme süreci boyunca) dönüşler gerçekleşecek. Ortak alan gideri ile ilgili kısım ise tam bir savaş. Kiracılar şeffaf olmaması ve artırılarak yansıtılıyor olmasından şikayetçi, AVM’ler ise artan giderlerin yansıtmanın kaçınılmazlığından.
Kirada uzlaşım sağlanır fakat, ortak alan giderinde bir süre uzlaşım sağlanamayacağı ön görülüyor.
Fakat bu dönemde unutulmaması gereken en önemli yaklaşım şekli perakendeciler ve AVM’lerin iletişimleri olacaktır. İletişimde kalan ve kiracıya destek olan AVM bu dönemin kazananı olacak.
11 Mayıs – 1 Haziran ayrımı
AVM’lerin bir kısmı açılışlarını gerçekleştirdi fakat, bildiğiniz üzere bir kısmı da 1 Haziran tarihinde açılış yapacağını duyurdu. Açılış tarihini öteleyen alışveriş merkezleri her ne kadar sosyal medyada olumlu bir algı ile karşılansa da yatırımcılar kanadında soru işaretleri bitmiyor.
Bu dönemin en büyük handikaplarından biri de tekrar açmayacak veya açsa dahi sürdürülebilirlik sağlayamayarak kapanış verecek mağazalarla ilgili. Bunu da izleyerek göreceğiz.
Ne diyelim, tüm sektör için hayırlısı olsun. Bu hafta içerisinde açılış yapan AVM’ler ve perakende markaları ile ilgili değerlendirmelerimizi yayınlayacağız.
İyi haftalar.