Benetton gibi moda markaları, COVID-19 salgınının da etkisiyle, Asya’daki küresel tedarik zincirlerinden ve düşük maliyetli üretim merkezlerinden giderek daha fazla uzaklaşıyor.
İcra Kurulu Başkanı Massimo Renon, Reuters’e verdiği demeçte, İtalyan Benetton’un 2022’nin sonundan itibaren Asya’daki üretimi yarıya indirmek amacıyla Sırbistan, Hırvatistan, Türkiye, Tunus ve Mısır’daki üretimi artırarak üretimi yaklaştırdığını söyledi.
Renon, bu konuşmasında endüstrinin çoğunu etkileyen bir trendi yönlendiren durum hakkında bir fikir verdi.
“Üretim süreci ve ayrıca nakliye maliyetleri üzerinde daha fazla kontrole sahip olmak stratejik bir karardır” diyerek grubun bu yıl üretiminin %10’dan fazlasını Bangladeş, Vietnam, Çin ve Hindistan gibi ülkelerden kaydırdığını da sözlerine ekledi.
“Bugün, 1.200-1.500 dolara mal olan bir nakliye konteyneri, teslimat tarihi kesin olmamakla birlikte Covid sebebiyle 10.000-15.000 dolara mal olabilir.”
Satışlarının çoğunu Avrupa’da gerçekleştiren ancak üretimi daha düşük seviyelere kaydıran Renon, deniz taşımacılığı maliyetlerindeki on kat artışın, mevcut gemilerin azlığından ve artan tüketici talebinden kaynaklandığını söyledi.
Bu nakliye ikilemi, endüstride birkaç şirketi sallıyor. Böylece şirketler üretim operasyonlarını pazarlarına daha yakın hale getirmek istiyor, örneğin stokların daha hızlı tükenmesini önlemek için çok daha pahalı hava taşımacılığına daha fazla güveneceklerini söylüyorlar.
Geçen yıl Benetton’un başına geçen Renon, cesur renkleriyle 1980’lerde adını duyuran şirketin kaderini yeniden canlandırma göreviyle karşı karşıya.
Akdeniz ülkelerine kıyasla Vietnam ve Bangladeş’te üretim maliyetleri %20 daha düşük kalsa bile, bu fayda, tedarik tıkanıklıklarının yol açtığı daha uzun teslim süreleriyle dengelendi.
“Eskiden bu süre ortalama 4-5 ayken, gemi eksikliği nedeniyle şimdi (Asya’dan) 7-8 aya ulaşabiliyoruz.”
Buna karşılık, Mısır’da giysiler üretildiğinde, Avrupa’daki depolara ve mağazalara teslimatın 1 / 2 aya kadar kısaltılabileceğini söyledi. Sırbistan ve Hırvatistan’da ürettiği yünlü giysilerde ise sadece 4-5 hafta sürebileceğini de sözlerine ekledi.
Bu iki ülkede ve Tunus’ta Benetton kendi tesislerinde üretimi artırmayı planlarken, Mısır ve Türkiye’de tedarikçilerle çalışıyor.
Bununla birlikte Zara’nın sahibi, pazar lideri ve hızlı moda öncüsü Inditex, 2020 yıllık raporuna göre üretiminin %53’ünü kendi iç pazarı İspanya, Portekiz, Fas ve Türkiye’ye nispeten yakın bölgelere kuruyor.
Karşılaştırma yapacak olursak, ana rakibi H&M, analistlere göre üretiminin yaklaşık %70’i için Asya’ya güveniyor. Bu yaklaşımı eleştirenler, yeni modaları mağazalara sokma konusunda şirketi daha çevik rakiplerine karşı dezavantajlı hale getirdiğini söylüyor.
H&M Perşembe günkü üç aylık sonuçları hakkında yorum yapmaktan kaçınırken, Inditex tedarik zinciri hakkında daha fazla bilgi talebine yanıt vermiyor.
Üretimi kendi pazarlarına yakınlaştırmaya veya “yakın ikmal” yapmaya karar veren oyuncular için, söz konusu yatırımlar, yakın gelecekte herhangi bir geri dönüşün olası olmadığı anlamına geliyor.
Danışmanlık firması AlixPartners, daha bölgesel ve hatta ulusal tedarik zincirlerine geçişin kalıcı olduğunu söylüyor.
COVID-19’un neden olduğu aksama hakkındaki raporunda, “Küresel tedarik zincirleri ne kadar fazlaysa, işler o kadar çok ters gidebilir ve gidecek” diyor.
Vietnam gibi bazı ülkelerde fabrikaların kapanması baskıyı artırdı. Ayakkabılarının yaklaşık yarısını orada yapan Nike, geçen hafta satış beklentilerini düşürdü ve yeni alışveriş sezonunda gecikmeler konusunda uyardı.
Lululemon, bu ay, mümkün olan her yerde üretimi Vietnam dışına kaydırmaya, hava taşımacılığı kullanımını artırmaya ve tedarik zincirindeki sıkıntıları azaltmak için sonbahar stillerini üretime öncelik vermeye çalıştığını söyledi.
Gap, üretim yaptığı ülkelerdeki nakliye sıkışıklığı ve pandemi kaynaklı fabrika kapanışları nedeniyle geciken envanter teslimatlarıyla uğraştığı için hava taşımacılığına da yatırım yaptığını söylüyor.
COVID-19’dan önce bile, bölgedeki artan işçilik maliyetleri, Batılı markalar için düşük maliyetli üretim imkanlarını azaltıyordu.
Benetton CEO’su Renon, müşterilerin artık fiyattan çok kaliteye öncelik verdiğini söyledi.
“Giyim şirketleri arasındaki en düşük fiyat yarışı bugün ikincil görünüyor. Tüketiciler kalite konusunda daha bilinçli ve giysilerinin daha uzun süre dayanmasını istiyor” dedi.