Bir şirket kuran herkesin bildiği gibi, bir isim seçmek kolay bir iş değildir. Ancak şirketler neden isimlerini değiştiriyor konusunu incelemekte fayda var.
- Seçilen alan adı kullanılabilir mi?
- Halihazırda benzer bir isim kullanan bir rakip var mı?
- İnsanlar ismi heceleyebilir, telaffuz edebilir ve hatırlayabilir mi?
- Sorunlu olabilecek kültürel veya sembolik yorumlar var mı?
Liste devam ediyor. Bu tarz sorular, bir şirket zaten kurulduğunda daha da artar ve şirketiniz dünya çapında milyarlarca kullanıcıya hizmet verdiğinde daha da zorlaşır.
Facebook (ana şirket, sosyal ağ değil) adını Meta olarak değiştirdi, bunun sonucunda bizler bu yeniden markalaşmanın bazı olası nedenlerini inceleyeceğiz. Ancak önce, bir şirketin adını neden değiştirebileceğinin arkasındaki çeşitli motivasyonları keşfederek, yakın tarihteki tarihsel şirket adı değişikliklerine bakacağız. Aşağıda, en çok öne çıkan yeniden markalaşma kategorilerinden bazıları verilmiştir.
Sosyal Baskı
Toplumsal algılar hızla değişebilir ve şirketler bu değişiklikleri önceden tahmin etmek için ellerinden geleni yaparlar. Veya zamanla değiştirmezlerse işleri zorlanabilir.
Zaman geçtikçe, daha açık tüketiciler tarafından negatif algılara sahip şirketler baskı altına girdi. Total ve Philip Morris’teki isim değişikliklerinin arkasında toplumsal baskı vardı. İlkinde, TotalEnergies’e geçiş, şirketin petrol ve gazın ötesine geçerek yenilenebilir enerjiyi de içermesine işaret etmek anlamına geliyordu.
Bazı durumlarda, şirketlerin isimlerini değiştirmelerinin nedeni daha inceliklidir. GMAC (General Motors Kabul Şirketi), yüksek faizli kredi ve müteakip ABD hükümetinden gelen multi-milyar dolarlık kurtarma ile ilişkilendirilmek istemedi ve bir isim değişikliği “temiz bir sayfa” ile başlamanın bir yoluydu. Finansal hizmetler şirketi, 2010 yılında Ally olarak yeniden markalaştı.
Sıfırlama Düğmesine Basmak
Markalar, skandallar, kalitedeki düşüş veya sayısız başka nedenden dolayı zamanla popülerliğini yitirebilir. Bu olduğunda, bir isim değişikliği, müşterilerin bu eski, olumsuz çağrışımlardan kurtulmasını sağlamanın bir yolu olabilir.
İnternet ve TV sağlayıcıları müşteri memnuniyeti derecelendirmelerinde son sırada yer alıyor, bu nedenle birçoğunun son yıllarda isimlerini değiştirmesi şaşırtıcı değil.
Daha Fazlasını Yapıyoruz Demek
Bu, özellikle şirketler hızlı bir genişleme sürecinden geçerken veya yeni ürün teklifleriyle başarıya ulaştıkça çok yaygın bir senaryodur. Sürekli bir büyüme ve değişim döneminden sonra, bir şirket mevcut ismin çok sınırlayıcı olduğunu veya şirketin ne hale geldiğini artık doğru bir şekilde yansıtmadığını görebilir.
Hem Apple hem de Starbucks, şirket adlarını yıllar içinde basitleştirdi. İlki 2007’de adından “Bilgisayar”ı çıkardı ve Starbucks 2011’de adından “Kahve”yi çıkardı. Bu iki durumda da isim değişikliği, şirketin başlangıçta onları başarılı kılan şeyden ayrılması anlamına geliyordu.
Son yıllardaki en büyük isim değişikliklerinden biri Google’dan Alphabet’e geçiş. Bu isim değişikliği, şirketin internet araması ve reklamcılığının ötesine geçme arzusunun sinyalini verdi.
Başlangıçta Seçilen İsimlerini Değiştirmek
Bir diğer çok yaygın isim değişikliği senaryosu, erken aşamadaki isim değişikliğidir.
Müzik dünyasında, sınırlı melodilerin ve bilinçaltı aşırmacılığın gelecekte yeni müzik yaratmayı giderek daha zor hale getireceğine dair spekülasyonlar var. Benzer şekilde, dünyada milyonlarca şirket var ve sadece çok kısa ve hızlı isimler var. (İşte bu şekilde Quibi adlı şirketlerle karşılaşıyoruz.)
Bugün kullandığımız popüler dijital hizmetlerin çoğu çok farklı isimlerle başladı. Bugün bildiğimiz Google’a bir zamanlar Backrub deniyordu. Instagram hayata Bourbn olarak başladı ve Twitter, scrabble yığınında yedek bir E bulmadan önce hayata “Twittr” olarak başladı.
Telif Hakkı Sorunları
Yukarıda bahsedildiği gibi, birçok şirket, uygulanabilir, iyi incelenmiş bir isim öncelik listesinde yüksek olmadığında spekülatif deneyler veya tutku projeleri olarak başlar. Sonuç olarak, yeni şirketler telif hakkıyla ilgili sorunlarla karşılaşabilir.
Snapchat’in öncüsü olan Picaboo, 2011’de adını değiştirmek zorunda kaldığında durum buydu. Mevcut Picaboo o zamanlar öncelikle seks ile ilişkilendirilen bir uygulamayla bir isim paylaşmaktan heyecan duymadı.
WWF adı için verilen kavga daha özgün bir senaryoydu. 1994 yılında, Dünya Yaban Hayatı Fonu ve Dünya Güreş Federasyonu, “WWF şampiyonu” gibi kısa süreli kullanımlar dışında, ikincisinin baş harflerini uluslararası alanda kullanmayı bırakacağı konusunda karşılıklı bir anlaşmaya vardı. Sonunda, anlaşma büyük ölçüde göz ardı edildi ve güreş şirketi wwf.com’u kaydettirdiğinde sorun önemli bir nokta haline geldi. Sonunda, şirket bir davayı kaybettikten sonra WWE (World Wrestling Entertainment) olarak yeniden markalaştı.
Geriye Dönük Değiştirme
Hata yapmak insana özgüdür ve yeniden markalama çalışmaları her zaman hedefi on ikiden vurmaz. Bir isim değişikliği evrensel olarak kaydırıldığında veya belki de daha kötüsü alakalı olmadığında, rotayı düzeltmenin zamanı gelmiştir.
Tribune Publishing, 2016 yılında isimlerini Tronc olarak değiştirdikten sonra geri adım atmak zorunda kaldı. Tamamen küçük harflerle stilize edilen geniş kapsamlı isim, dijital ilk yayıncı olmak için beceriksiz bir girişim olarak görülüyordu.
Facebook Gibi Şirketler Neden İsimlerini Değiştiriyor?
Facebook bu isim değişikliğini birkaç nedenden dolayı üstlendi, ancak bunların en başında markanın skandallar, olumsuz dışsallıklar ve Mark Zuckerberg ile geri dönülmez bir şekilde ilişkilendirilmesiydi.
En son kesinti skandalından önce bile, Facebook zaten en az güvenilen teknoloji şirketiydi. Mark Zuckerberg, bir zamanlar Silikon Vadisi’nin en beğenilen CEO’suydu, ancak o zamandan beri gözden düştü.
Yaklaşan isim değişikliği için olumsuz tetikleyicilere odaklanmak kolaydır, ancak değişikliğin arkasında da bazı maddeler vardır. Birincisi, Facebook gizlilik sorunlarının birincil gelir kaynaklarını riske attığını kabul ediyor. Şirketin, kullanıcıların verilerine dayanan reklam odaklı modeli, her geçen yıl artan bir inceleme altına giriyor.
Facebook ilk olarak 2014 yılında sanal gerçeklik kulaklık üreticisi Oculus’u satın aldığında emellerinin sinyallerini vermişti. Şirketin işgücünün önemli bir kısmı şimdiden metaverse konseptini gerçeğe dönüştürmek için çalışıyor ve önümüzdeki beş yıl içinde Avrupa’da 10.000 kişiyi daha işe alma planları var.
Bu muazzam kumarın işe yarayıp yaramadığını göreceğiz, ancak yakın gelecekte Zuckerberg ve Facebook’un yatırımcıları, medyanın ve halkın yeni Meta adına nasıl tepki verdiğini ve geçişin nasıl oynandığını yakından takip edecekler. Sonuçta, tehlikede milyarlarca dolar var.