İngiliz tüketiciler, yükselen enflasyon etkileriyle beraber ev bütçeleri üzerindeki artan baskıya Aldi ve Lidl gibi indirimci perakendelere yönlenerek çözüm bulmaya çalışıyor.
İngiliz araştırma şirketi Kantar, market ürünlerinin Nisan ayında geçen seneye kıyasla %5.9 artmasıyla beraber, İngiltere içerisinde ortalama yiyecek alışverişinin aylık 271 euro civarında pahalandığını belirtiyor.
Aynı zamanda önde gelen market zinciri Sainsbury’s yıllık karlarının iki kattan fazla arttığını duyururken, yiyecek ürünlerini satış stratejilerinin timeline2ına oturtmayı planladığını ve market ürünlerinin önceki finans yılına göre %7.6 artış gösterdiğini ifade ediyor.
Nitekim, market zinciri aynı zamanda artan ücretler karşısında müşterilerinin alım gücünün düşmesi sebebiyle satış rakamlarının ve kar oranının etkileneceği konusunda da uyarıda bulundu.
Sainsbury’s CEO’su Simon Roberts, BBC ile yaptığı röportajda “Tüketicilerin ev bütçelerindeki baskıları hissetmeleriyle birlikte birçok alanda karşımıza çıkabilecek engel ve zorlukları öngörebiliyoruz. Müşterilerimiz için büyük önem arz eden belirli ürünlerde ücretleri düşük tutmak için elimizden geleni de yapmaktayız.” diyor. Roberts market zincirinin en çok satın alınan 150 taze ürününde aktif olarak ücretleri düşürdüklerini de not ediyor.
Roberts’ın bu duyurusu, sektördeki temel rakipleri Asda ve Morrisons’ın ürünlerinde yaptığı fiyat azaltmalarını takip eder bir zamanlamaya sahip. Perakendecilerin temel endişesi ise özellikle fiyat-bilinçli olan ve kampanyalara olumlu dönütlerde bulunan tüketicileri düşük fiyatlarıyla cezbedebilmek.
Asda, yakın zamanda 2022’nin sonuna kadar kahvaltılık gevrek, ekmek, un ve tavuk gibi temel ürünlerde fiyatlarını sabitleyeceğini onayladı. Ayrıca Morrisons da pirinç ve kıyma da dahil olmak üzere 500 ürününde ortalama %13’lük bir indirimi düzenli olarak takip edeceğini duyurdu.
Morissons CEO’su David Potts, içinde bulunulan durumu hem mağazalar hem de müşteriler için şöyle açıklıyor: “Tüketicilerimizin şu anda gerçek bir finansal baskı altında olduklarını biliyoruz ve söz konusu market ürünleri olunca yardım etmek için elimizden geleni yapmaya çalışıyoruz.”
Artan yaşam maliyetleri özellikle yemek ve yakıt ücretlerinin yükselmesiyle beraber İngiliz gündemini bir süredir domine ediyor.
Global olarak market ürünleri tedariği olumsuz hava şartları, hammaddelerin pahalanması ve özellikle Ukrayna’daki savaş sebebiyle gecikmelere ve talebe yetişememekle mücadele eder durumda.
İngiltereli tüketicilerse yemek ve yakıt maliyetleri karşısında zorunlu olmayan harcamalarını net bir şekilde yeniden düzenlemekteler. İngiliz Milli Statistik Ofisi ülke geneli perakende satışlarının sadece Şubat’tan Mart’a kadar %1.4 oranda düştüğünü belirten bir rapor yayınladı. Aynı dönem içerisinde tüketiciler çevrimiçi alışveriş miktarlarını %8 gibi bir oranda azaltmış bulunuyorlar. Çevrimiçi aktivitelerdeki kısıtlamalar da tüketicilerin internet alışverişinden ziyade mağazalara gitmelerindeki bir neden olarak gösterilebilir.
Kantar’ın raporuna göre bu durumdan son 12 haftadır müşteri sayılarında artış gören Aldi ve Lidl faydalanıyorlar. Görülüyor ki temel odakları fiyat ve ürün değeri olan perakendeler müşteriler üzerinde olumlu bir etki yaratmış durumdalar.
Aldi, 2022 Ocak ve Nisan ayları arasında İngiltere içerisindeki en hızlı büyüyen perakendeydi. Satış oranları bu periyod içerisinde %4.2 artan markayı %4 oranla Lidl takip ediyor. İki büyük market zinciri geçen seneye kıyasla toplamda 1 milyon yeni müşteri tarafından ziyaret edildiler.
Diğer perakendecilerde enflasyon etkileri nasıl hissediliyor?
En büyük İngiliz perakendesi olan Tesco, Aldi ve Lidl dışında bu periyot içerisinde %0.3’lük bir oranla market payını genişleten tek diğer şirketti. Bu genişlemeyle beraber, Tesco İngilteredeki market ürünleri satışının %27.3’üne sahip olmuş oluyor.
Fiyat bilinçli İngiliz tüketicilere, İrlanda merkezli giyim markası Primark tarafından da özellikle sonbahar/kış ürünlerinde olmak üzere bir fiyat artırımıyla karşılaşacakları duyuruldu.
“Enflasyonun baskı şiddeti göz önüne alınınca, tüm ürünlerimizi zamsız fiyatlarla tüketicilerimize sunmamız maalesef imkansızlaşmış durumda. Dolayısıyla Primark sonbahar/kış stokları için seçili ürünlerde fiyat artırımına gitmek zorunda. Yine de, özellikle bu ekonomik belirsizlik içerisinde günlük ürünlerimizde fiyat liderliğimizi korumakta son derece kararlıyız.” diyor ABF(Associated British Foods) baş yöneticisi George Weston.
Şirketin yarı yıl toplantısında konuşan Weston, aynı zamanda Asya’dan yaptıkları tedariklerin lojistik maliyetindeki artışın ürünlere sekiz katı yansımak zorunda olduğunu ve doğal gaz, pamuk ve buğday üzerindeki belirgin pahalanmanın ürünlerin genel maliyetlerine sert bir şekilde yansıdığını belirtiyor. “Büyük marketlerimizde yakın geçmişte böylesine bir boyutta enflasyon etkisiyle karşılaşmamıştık.” diyor Weston.
Birden çok ülkede hizmet veren ve Knorr, Lipton gibi büyük markaların sahibi Unilever de artan ham madde ve yakıt ücretlerini vurgulayan şirketler arasında. Unilever’in ilk çeyrek raporları, şirketin ürünlerde gittiği %8.3’lük ücret artışının önceki dönemlere göre düşüş gösteren %7.3’lük satış büyümesinin öncelikli sebebi olduğunu gösteriyorlar. Bu ölçekteki fiyat artışlarının özellikle Avrupa ve Latin Amerika’daki tüketicilerin normale kıyasla daha az satın almasına sebep olmuş görünüyor.
Şirketin baş yöneticisi Alan Jope diyor ki: “Giriş ücretinin bu denli arttığı bir çevrede zorluklarla başa çıkma başarımız etkileyici.” Yine de, durumlarını “temel fiyat stratejimiz kar zarar tablomuzun net bir şekilde korunması üzerine” şeklinde vurguluyor.
Jope bu hafta içerisinde yatırımcılara yaptığı bir çağrıda tüketici harcamaları üzerindeki baskının oldukça farkında olduğunu, fakat ev hanelerinin faturalarda ve yakıtta gördüğü fiyat artışlarına kıyasla Unilever’ın ürün portfolyosundaki enflasyonun “görece mütevazı” olduğunu söyledi.
İki yıllık zorlu kapanmaların ve iptal edilen tatillerin ardından, tüketiciler bu senenin başlarında taleplerinde artışın ve harcama yapma hazırlığının sinyallerini göstermişlerdi. Ancak yiyecek ve yakıt fiyatlarındaki artışın gerçekliği, tüketicileri tekrardan temel harcamalara odaklanacak şekilde bütçelerini düzenlemeye itmiş durumda. Aldi ve Lidl’ın bu zorlu 12 hafta içerisindeki bir milyonluk müşteri kazancı, fiyat odaklı stratejilerinin ne denli etkili olduğunu gözler önüne seriyor.
Bulunduğumuz buhranlı dönemde, ürün değeri ve kalitesini müşterilerine garanti edebilen perakendeler market savaşlarında galip gelmek için yegane adaylar gibi duruyor. Aldi ve Lidl’in şahit olduğu müşteri akını, Asda, Morrisons ve Sainsbury’s gibi köklü markalar için dönemin kritikliğini net bir şekilde işaret ediyor.