Yeni bir anket, Z kuşağı müşterilerinin satın alma kararları vermek ve müşteri hizmeti almak için nelere yöneldiğini bizlere anlatmaya çalışıyor.
Özellikle Z kuşağı, fikir oluşturmak, markalardan satın almak ve sorularının yanıtını almak için giderek daha fazla sosyal medya influencerlarına ve çevrimiçi topluluklara yöneliyor. Bunda insan beyninin ‘toplulukla veya sosyal ortamla birlikte iş yapma’ ilkeleri de yer alıyor.
Ergen Beyni
Bir çok nörobilim araştırması bizlere gösteriyorki ergen beyni üç temel kural üzerine çalışıyor. Risk al, yenilik ara ve akran ilişkisi kur.
İlk olarak risk almak üzerine konuşalım. Çoğu z kuşağı katılımcının da aralarında bulunduğu ergen beyni deneylerinde görülüyor ki yetişkinliğe yeni adım atmaya başlayan insanlar yetişkinlerden daha fazla risk alıyor. Ancak bir kural dahilinde. Yaşıtları da onlarla birlikte aynı riski alıyorsa.
İkinci kural işe ‘keşfetmek’, yani yenilik aramaktan geçiyor. Bu noktada z kuşağı yeni şeyler deneme konusunda önceki kuşaklardan daha aktif olduklarını bizlere kanıtlıyorlar. Bunu satın alma davranışlarına uyarlamak gerekirse; z kuşağı, önceki kuşaklardan daha fazla yeni ürünler deneme riskini göze alıp bir şeyleri keşfetmenin onlarda yarattığı mutluluk duygusunu deneyimliyorlar.
Ancak üçüncü kural olmadan ilk iki kanunumuz doğru şekilde işlemiyor gibi görünüyor. Bu kuralların işlemesi için gereken akran ilişkisi ve baskısı onları daha fazla risk almaya ve yeni şeyler denemeye zorluyor gibi görünüyor.
Z Kuşağı ve Influencerlar
Akran başkısı ve ilişkisinin z kuşağında yarattığı güven ve daha iyisini yapma arzusu onları yeni şeyler denemeye itiyor. Daha fazla risk, daha çok keşif; daha çok dopamin anlamına geliyor ki bu daha fazla mutluluk demek.
Ancak bu etkileşim şimdilerde eskisi gibi sokakta veya arkadaş ortamında gerçekleşmiyor. Hepimiz, yüz yüzer tanıdığımız akranlarımız yerine artık daha fazla ekran arkasındaki yaşıtlarımızla iletişime geçer vaziyetteyiz.
Bu durumda devreye giren influencerlar gerçekten de bizlerin satın alma alışkanlıklarını derinden etkiliyor.
Bu sebeple z kuşağı tüketicilerinin yarısından fazlası artık bir arkadaş ve yarış unsuru olarak gördükleri influencerların görüşlerini satın alma sırasında kullanıyorlar.
Homo-Influencer
Özellikle telefonlarımızda geçirdiğimiz zaman, bilgisayarlarımızda geçirdiğimiz zamandan fazlayken; televizyon reklamlarının geçerliliğini gün geçtikçe yitirmesine şaşırılmıyorum. Bu sebeple insanlar, sürekli kendi gözleri önünde bulunan önemli saydığı, içten ve arkadaş canlısı görünen influencerların fikirlerini; televizyon tanıtımlarından binlerce lira ücret almış reklam yüzlerinin söylediklerinden daha çok önemsiyorlar.
Çünkü onların hayatları, deneyimleri, konuşma tarzları, gülüşleri ve hissettikleri; ekranın karşısında bekleyen meraklı gözlerin duygularıyla benzerdir, yakındır ve göz ardı edilemez. Kendini telefonunun ekranında etkileyici insana yakın hisseden gözler; ondan daha çok bilgi almaya, kullandığı ürünleri kullanmaya ve gittiği yerlere gitmeye çalışacaktır.
Bunu fark eden markalar, fazla zaman kaybetmeden, sosyal medyada yer edinen bu insanlara ulaşmayı başarmış, onlarla ücretli ortaklık kurmayı sağlamıştır. Bu, markalar için televizyon ve diğer reklam araçlarıyla ulaşamayacakları bir müşteri kitlesine, daha uygun bir harcama planıyla ulaşma fırsatı doğurmuştur. Bu sayede markalar, influencerların ürün tanıtımlarına oldukça olumlu bakmış ve kendi ürünlerinin de tanıtılması için çaba sarf etmişlerdir.
Arkadaş İlişkisi
Dünya üzerinde hiçbir zaman insanlar hayran oldukları bir kitleye bu kadar yakın hissetmemiştiler; onların evlerine, sofralarına ve özel hayatlarına davet edilmemişlerdi. Ancak sosyal medyayla birlikte, ünlüler ve fenomenler arasında büyük bir yer değişimi yaşandı.
Artık Z kuşağı, yakın hissettiği ünlülere doğrudan soru sorabiliyor, canlı yayınına misafir olabiliyor, hatta bir sonraki videosunun ne olması gerektiği hakkında karar dahi verebiliyor. Bu sebeple, kısa zamanda etkileyici konumuna ulaşan fenomen kitle, etkiledikleri insanlarla arkadaş olmayı tercih ettiler. Artık onlarla şakalaşıyorlar, anılarını anlatıp gülüyorlar ve hayatlarına dahil ediyorlardı. Ekranın arkasında bir ünlüden çok, bir arkadaş el sallıyordu meraklı gözlere.
İşte bu durum, bir pazar alanı doğurdu yavaş yavaş. Zaman içerisinde fenomenler, ilgilendikleri alan ile ilgili uzmanlaşmaya başladılar. Yıllardır makyaj videosu çeken bir YouTuber, makyaj hakkında en ufak bir detayı biliyordu. Bir teknoloji vloggerı herhangi bir bilgisayar hakkında ekran karşısındakini doyurabilecek tüm bilgilere sahipti.
Bilgiyi Paylaşma Devri
İnsaoğlu bilgiyi paylaşmakta tarih boyunca hiç bu kadar usta olmamıştı. Saniyeler içinde kurulan iletişimin hayatımıza kattığı değerlerden en büyüğü tam olarak böyle adlandırılabilirdi; bilgi paylaşma devri.
Bu noktada Z kuşağının önceki kuşaklardan daha fazla değer verdi ağızdan ağıza pazarlama yöntemi fiber optik kablolar yardımıyla hepimizin evine saniyeler içinde ulaşmanın bir yolunu buldu. Deneyim paylaşma kültürü öyle büyük bir reklam ağı oluşturdu ki; bu ağ içinde olgunlaşan güvenilir insanlar bizlere yeni şeyler satın aldırmayı bir şekilde başardılar.