Yaklaşık 2 senedir devam eden hem hayatımızı hem de tüm iş süreçlerimizi alt üst eden pandemi süreci, elbette her sektörde olduğu gibi perakenden sektöründe de köklü değişikliklere sebep oldu.
Perakendecilerin geçtiğimiz yıl yaşadıkları deneyimlerinden hareketle pandemi perakende sektörü için neleri değiştirmiş sizler için derledik.
Müşterinin Gücü
Pandemiyle birlikte yaşanan ekonomik sıkıntılar tüketicileri de satın alma kararlarını verirken 2 kere düşünmeye zorladı. Yarınımızın garantisi olmaması, her an işimizi kaybedebilecek olmamız, alışveriş yaparken maske ve mesafe kuralına sürekli dikkat etmek zorunda olmamız müşterilerin alışveriş biçimini oldukça değiştirdi. Perakendeciler değişen talep karşısında hazırlıklı olmaları gerektiğini ve müşterinin ne kadar güçlü bir etken olduğunu öğrendiler aslına bakarsanız.
Pandemi, perakendecilere müşterilerin gücünü nasıl etkin şekilde kullanacakları konusunda ışık yaktı. Sık sık değişen talep, ürünler, pazarın öncelikli ihtiyaçları perakendecilerin stratejilerini değiştirmelerine sebep oldu. Artık perakendeciler kriz yönetimi, ani değişen talep ve pazar ihtiyacı konularında daha tecrübeli ve daha hazırlıklı.
Güçlü Tedarik Zinciri
Tedarik zinciri denilen devasa ağ, işletmelerin ürünlerini veya ürünlerinden bir parçayı tedarik etmelerini sağlayan bir sistemdir. Zincir kelimesinden ötürü tedarik zincirinin bir halkasının başarısız olması tüm sistemin çökmesi anlamın taşır. Pandemide yaşanan büyük tedarik zinciri sıkıntıları perakendecilere esnek çalışma şartlarına uyum sağlayabilen, çok yönlü iletişim ağına sahip, farklı şartlara göre uygulama biçimini değiştirebilecek profesyonellikte olan tedarikçilerle çalışmanın ne kadar önemli olduğunu öğretti. Yüksek öngörüye sahip sayılı birkaç şirket bunu pandemi öncesinde yapmayı başarabildi. Örneğin Levi’s markası dağıtımını sıkışık batı limanlarından daha az kullanılan doğu limanlarına çevirdi. Böylece ürün tedariki konusunda sıkıntı yaşamadı. Yine Amazon kendi konteyner ve gemilerini satın alarak tedarik zinciri krizini kırabilen diğer markalardan biri oldu.
Teknolojiye Yatırım Yapın
Özellikle evlere kapandığımız dönemde, teknolojik altyapısı güçlü olan şirketlerin ayakta kalabildiğini çok iyi gördük. Çevrim içi alışverişin rahat olduğu, farklı alışveriş alternatifleri sunabilen şirketler bu dönemde diğer şirketlere göre daha az hasar aldı. Bunu yapabilmek için güçlü bir teknolojik altyapı gerekiyor. Mağaza yönetimi, bilgi teknolojileri, satın alma ve planlama gibi sistemleri iyi yöneten firmaların bu dönemde öne çıktığını ve hizmetlerini sürdürdüğünü gördük.
Tercih edilen işveren olmak
Çalışanların değerini ve haklarını bilmek ve korumak, iyi bir işveren olmak her zaman size verimli çalışan olarak geri döner. Pandemi sürecinde de bir çok çalışanın işvereninin suistimalleri ve haksızlıkları yüzünden işsiz kaldığına şahit olduk. Aksine bu gibi kriz durumlarında işverenlerin yapması gereken çalışanına sahip çıkmak, haklarını korumak ve çalışanına değer vermektir.
Çalışma İstatistikleri Bürosu’nun verilerine göre son bir yılda işçiler daha yüksek oranda işten ayrıldılar, Ekim’de %2,8’e yükseldi (işten ayrılanların sayısı toplam istihdama göre). Perakendeciler için oran, geçen Ekim ayındaki %3,4’e kıyasla %4,4’tü. ABD’deki açık iş oranı da önemli ölçüde yükseldi ve geçen yıl %4,6’dan bu Ekim ayında %6,9’a yükseldi. İşten ayrılma oranlarını azaltmak için yapılması gerekenler belli. Çalışanlar eşit çalışma şartları ve huzurlu bir çalışma ortamı istiyorlar. Bunun yanında fikirlerinin duyulduğu, ihtiyaçlarının karşılandığı, değer görebildikleri işverenlerle çalışmayı umut ediyorlar. Buna örnek olarak Sephora’nın , çalışanları, müşterileri ve satıcı ortaklıklarını kapsayan DEI girişimlerini destekleyen ortamlar sağlamak için özenle çalışmasını gösterebiliriz.
Az, çoktur…
Perakendeciler, envanter çeşitlerinde bir azalmanın brüt kar marjı ve ciroya yardımcı olabileceğini oldukça çabuk öğrendi. 2020’deki stok fazlalığından 2021’deki kısıtlı tedarik zincirlerine kadar birçok perakende şirketi, nitelikler ve özellikler açısından ürün tekliflerinin miktarını geri çekti. Bu daha düzenlenmiş ürün yelpazesi, müşteriler için daha az seçenek sağladı, ancak alışveriş yapanların satın almalarını engellemedi. Bunlara ek olarak, müşterinin aldığı ürünleri uzun süre kullanması , geri dönüşüme değer vermesi 2.el pazarının çok gelişmesini sağladı.
Yukarıdaki noktaları incelediğinizde, aslında her bir başlık perakendenin bugünü ve dolaylı olarak yarını için bir fırsat. Son 2 yıl içerisinde yaşanan zorluklar perakende sektörünü inanılmaz bir hızda bambaşka noktalara taşıdı. Fakat henüz bu maraton bitmiş de değil. Özellikle ülkemiz perakendesi için belirsiz piyasa şartları da devreye girince işler olduğundan çok daha zor bir hal alabiliyor. Umalım ki perakende markalarımız için daha iyi bir 2022 yılı karşılayabilelim.